بلندهمّتی به هنگام دعا
گر مخیر بکنندم به قیامت که چه خواهی دوست ما را و همه نعمت فردوس شما را [۱]
انسانها در آرزو و درخواست از خداوند، گوناگون می‌باشند. همّت و آرزوی برخی از آدمیان در همین دنیای زودگذر و ناچیز خلاصه می‌شود. آنها جز دنیا نمی خواهند و جز برای دنیا، چیز دیگری سعی و تلاش نمی کنند. به فرموده زیبای حضرت علی علیه السلام: «وَاِنَّمَا الدُّنْیا مُنْتَهَی بَصَرِ الْاَعْمَی لاَ یبْصِرُ مِمَّا وَرَاءَهَا شَیئاً وَالْبَصِیرُ ینْفُذُهَا بَصَرُهُ وَیعْلَمُ اَنَّ الدَّارَ وَرَاءَهَا فَالْبَصِیرُ مِنْهَا شَاخِصٌ وَالْاَعْمَی اِلَیهَا شَاخِصٌ وَالْبَصِیرُ مِنْهَا مُتَزَوِّدٌ وَالْاعْمَی لَهَا مُتَزَوِّدٌ؛ [۲] همانا دنیا نهایت دیدگاه کسی است که دیده اش کور است، و از دیدنِ جز دنیا مهجور. و آنکه بیناست، نگاهش از دنیا بگذرد و بداند در پَس آن، خانه `آخرت ` است. پس بینا از دنیا رخت بردارد و نابینا رخت خویش در آن گذارد. بینا از دنیا توشه گیرد و نابینا برای دنیا توشه فراهم آرد. »
و امّا گروه دوم از آدمیان، کسانی هستند که همّت خویش را فراتر از جهان مادی قرار داده اند. و اگر هم برای دنیای خویش تکاپو دارند، به انگیزه توشه برداشتن برای جهان دیگر، حفظ آبرو و مانند آن است. آنها دنیا را محلّ گذر و پل رسیدن به جهان دیگر می‌دانند و همه تلاش خود را بکار می‌گیرند تا در جهان دیگر رستگار شده، در بهشت ابدی پروردگار جای گیرند.
سرانجام، اندکی از آدمیان نیز هستند که نه تنها از دام جاذبه‌های فریبنده دنیوی رها می‌شوند؛ بلکه از نعمتهای انبوه بهشت نیز می‌گذرند و از خداوند، تنها دیدار جمال او را می‌طلبند و به جای بهشت، بهشت آفرین را تمنّا می‌کنند؛ همان گونه که سعدی شیرازی سروده است:
ما از تو به غیر از تو نداریم تمنّاحلوا به کسی ده که محبّت نچشیدست [3]
در ضمن حکایتی، درباره حضرت فاطمه علیهاالسلام چنین می‌خوانیم: «روزی پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله از دخترش زهراعلیهاالسلام پرسید: دخترم! چه درخواست و حاجتی داری؟ هم اکنون فرشته وحی در کنار من است و از طرف خدا پیام آورده است که هر چه بخواهی، تحقق می‌پذیرد. حضرت فاطمه علیهاالسلام پاسخ داد: «شَغَلَنِی عَنْ مَسْئَلَتِهِ لَذَّةُ خِدْمَتِهِ لاَ حَاجَةَ لِی غَیرُ النَّظَرِ اِلَی وَجْهِهِ الْکَرِیمِ؛ [4] لذتی که از خدمت حضرت حق می‌برم، مرا از هر خواهشی باز داشته است. حاجتی جز این ندارم که پیوسته ناظر جمال زیبا و والای خداوند باشم. »
غوغای عارفان و تمنّای عاشقان حرص بهشت نیست که شوق لقای تُست
قومی هوای نعمت دنیا همی پزندقومی هوای عُقبی و ما را هوای تست
قُوت روان شیفتگان التفات توآرام جان زنده دلان مرحبای تست [5]
———-
[1]: . سعدی.
[2]: . نهج البلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی، خطبه ۱۳۳.
[3]: کلیات سعدی، ص ۳۸۳.
[4]: نهج الحیاة، محمد دشتی، مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیر المؤمنین علیه السلام، قم، ۱۳۸۵، چاپ سوم، ص ۹۱.
[5]: . کلیات سعدی، ص ۷۲۳.
آخرین نظرات